Generatywna AI w firmie – problemy, których nie jesteś świadom

Rewolucja AI trwa w najlepsze, odciskając swoje piętno na rosnącej liczbie branż i profesji – adaptacja jest konieczna ale wymaga rozwagi

Boom na narzędzia i dodatki AI stał się marketingowym złotem ostatnich lat. Wszystko od samochodów, przez pralki, tostery i szczoteczki do zębów podkreśla swoją nowoczesność oferując jakąś formę wbudowanej sztucznej inteligencji.

ChcatGPT stał się codziennością w przyswajaniu i poszukiwaniu wiedzy. Generatory grafik “demokratyzują” sztukę a na horyzoncie już widać Agentów AI, którzy zrobią za nas wszystko.

W tym artykule postaramy się przybliżyć kilka kwestii związanych z użyciem generatywnej AI w firmie pod kątem aspektów, które często umykają nad pod zachwytem prostoty i łatwości użytkowania tych systemów.

1. Modele generatywnej AI trenowane są na kradzionych treściach / dziełach

Proces trenowania generatywnej AI jest bardzo złożony i wymaga olbrzymiej ilości danych aby rezultaty były skuteczne. Skąd więc firmy AI pozyskują te treści? W dużej mierze – po prostu pobierają je z internetu bez żadnej zgody autorów.

Obecne przepisy prawa nie nadążają za rzeczywistością i swoista luka legislacyjna nie daje twórcom treści możliwości sprzeciwu wobec procesu trenowania AI na ich dziełach. Warto podkreślić, że autorzy nie otrzymują żadnych rekompensat czy zapłaty za użycie ich prac – tworząc olbrzymi problem natury moralnej i etycznej.

Generatywna AI jest więc formą cyfrowego piractwa – technologia ta nie jest w stanie funkcjonować bez kradzieży treści, ponieważ ekonomicznie nie jest możliwe uiszczenie opłaty lub tantiem za  wykorzystane miliardy prac artystów, pisarzy i fotografów.

Treści z Twojej strony www, profilu socjal mediowego lub nawet prywatne zdjęcia wrzucone do sieci już mogły posłużyć do wytrenowania modelu generatywnej AI – bez Twojej zgody.

Czy sztuczna inteligencja zastąpi grafików i projektantów?

2. Wygenerowane treści mogą naruszać prawa autorskie

Łatwość i szybkość generowania treści przez AI tworzy wrażenie, że otrzymujemy coś unikalnego. Nie jest jednak rzadkością, gdy modele zwracają treści lub obrazy, których mniejsza lub większa część została 1:1 ukradziona z innego dzieła.

Dla przykładu – zadaliśmy jednej z topowych AI pytanie w brzmieniu dokładnym jak tytuł artykułu na naszym blogu. Ku naszemu zdziwieniu – AI zwróciło dokładną, niezmienioną treść naszego artykułu. Uzyskane treści nie zostały więc wygenerowane, lecz splagiatowane i trudno jest oszacować ile aktualnie firm nieświadomie kopiuje treści należące do innych podmiotów, mając poczucie że “pisarz AI” stworzył coś unikalnego dla nich.

Wojna o prawa autorskie w AI dopiero się rozkręca – bowiem tytani branży rozrywkowej jak Disney i Warner Bros. wystosowali pozwy przeciwko generatywnej AI – Midjurney, argumentując że zwraca ona sylwetki i postaci chronione prawami autorskimi z popularnych filmów czy własności intelektualnych w posiadaniu tych korporacji.

3. Nie możesz uzyskać praw do dzieła wygenerowanego przez AI

Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że dzieła wygenerowane przez AI nie podlegają prawu autorskiemu – nie można zastrzec ich użytkowania przez inne osoby / podmioty. Wygenerowałeś logo firmowe przez AI? Każdy może je wziąć i używać jako swoje. Każda treść, obraz czy video wytworzone w ten sposób należy do domeny publicznej.

Istotnym punktem w budzeniu się społecznej świadomości względem generatywnej AI był przypadek Jason’a Allen’a, który w 2022 roku zgłosił swoją pracę AI do konkursu artystycznego – zdobywając główną nagrodę.

Problem w tym, że nie powiedział on nikomu, że obraz został wygenerowany przez sztuczną inteligencję. Zdarzenie to odbiło się jednak szerokim echem po artystycznym świecie – zwiastując nadchodzącą rewolucję.

Jason bronił “swojego” dzieła przed falą krytyki i postanowił zastrzec prawa autorskie dla zwycięskiego obrazu. Ku swojemu zaskoczeniu odkrył jednak, że sąd oddalił jego wniosek – argumentując, że dzieło wykonane przy użyciu tej technologii nie może podlegać ochronie prawnej.

4. Dane wpisane w prompty zostają w modelu

Kolejną istotną kwestią jest fakt, że modele AI nie zapominają. Wpisane do nich prompty, treści, przesłane dokumenty czy maile dla których chcemy aby napisały nam odpowiedzi – zostają w systemie.

Rodzi to naturalnie olbrzymie ryzyko poufności danych i cyberbezpieczeństwa w firmach.  Problem stał się na tyle poważny, że wiele korporacji nakłada blokady na narzędzia AI w swoich placówkach – nie ryzykując wycieku danych przez niefrasobliwych pracowników.

5. Społeczny odbiór AI jest negatywny

Badanie AXIOS przeprowadzone w styczniu 2025 roku – pokazuje, że choć użytkowanie AI stało się bardzo powszechne, sentyment użytkowników względem tej technologii pozostaje negatywny

• 72% badanych wyraziło “negatywną” lub “bardzo negatywną” ocenę wpływu AI na rozpowszechnianie fake newsów, fałszywych informacji,
• 64% wyraziło negatywną opinię na temat wpływu AI na relacje społeczne,
• 63% wyraziło zaniepokojenie utratą bezpieczeństwa i poufnością danych,
• 52% badanych obawia się utraty pracy przez AI,
• 62% uważa, że prawo powinno zakazać generowania czyjegoś wizerunku w narzędziach AI.

Można śmiało prognozować, że sentyment ten będzie się pogłębiał – wraz z implementacją narzędzi automatyzacji, głównie w sektorze dużych korporacji, gdzie redukcja etatów będzie naturalną konsekwencją takich działań.

6. Nadchodzą regulacje prawne względem AI

Rządy poszczególnych krajów zaczynają dostrzegać problem generatywnej AI. Warto zaznaczyć, że Chiny już dawno temu wprowadziły obowiązek znakowania mediów wygenerowanych przez AI w swoich social mediach.

Na naszym europejskim podwórku wybija się Dania, która pracuje nad regulacjami zakazującymi generowania tzw. Deep Fake’ów – czyli foto-realistycznych obrazów lub video z twarzą / wizerunkiem realnej osoby.  W szerszym horyzoncie czasowym niewykluczone jest, że podobne regulacje wprowadzą inne Państwa.

Jeśli oprzemy nasz biznes w warstwie wizualnej w 100% o AI – być może pewnego dnia będziemy musli usunąć wszystko lub przynajmniej czytelnie oznaczyć źródło danego materiału.

Podsumowanie – generatywna AI

Generatywna Sztuczna Inteligencja to magiczne narzędzie, które pozwala usprawnić i zautomatyzować wiele procesów kreatywnych. Pójście jednak na skróty nie zawsze musi okazać się optymalną ścieżką dotarcia do celu.

Nie chodzi o to aby całkowicie rezygnować z narządzi AI, lecz korzystać z nich świadomie i być świadomym szerszej perspektywy i konsekwencji jakie mogą wygenerować dla naszej firmy – poza dowolnymi treściami.